verslagen 2019 - 2020
Vrouwen van Nu afd. Usquert
DOWN UNDER
Mevr. G. Veenstra Onnes en de heer A Onnes hebben een prachtige reis gemaakt naar Auatralië Dit werelddeel is dun bevolkt en telt zo’n 24 miljoen inwoners. Meer dan 70 procent van de bevolking woont in één van de tien grote steden die allemaal aan de kust liggen. Australië is het oudste continent ter wereld en wordt al 60.000 jaar bewoond door de Aboriginals. Vandaag de dag maken ze ongeveer 2.5 procent van de Australische bevolking uit.
Vanaf 1787 zijn er vanuit Engeland 160.000 gedetineerden naar Australië gedeporteerd, waaronder lang niet altijd criminelen. Nadat ze 7 jaar in een strafkamp hadden gezeten gingen ze werken bij de kolonisten waar ze natuurlijk niets verdienden. Sommige kolonisten werden door corruptie en vriendjespolitiek grootgrondbezitters en pakten het land af van de Aboriginals. Ze werden verdreven naar de woestijngebieden. De Aboriginals zijn geveld door de meegebrachte ziekten van de kolonisten, door de drank en bovendien zijn ze op grote schaal uitgemoord. Pas na 1945 besefte men dat de inheemse bevolking zowat uitgeroeid was en kregen de Aboriginals verschillende reservaten toegewezen. De Aboriginals hadden een eigen vlag ontworpen en pas in 2009 mocht deze vlag naast de Australische vlag wapperen op de officiële gebouwen. Omdat de grote steden Sydney en Melbourne elkaar niet gunden dat ze de hoofdstad zouden worden werd er gekozen voor Canberra.
We hebben prachtige beelden gezien van de natuur en vooral hun botanische parken zijn overweldigend mooi. Het Kangaroo Island bestaat voor een groot gedeelte uit Eucalyptus bossen met een schat aan vogels en dieren. Zo zagen we een mooie foto van een Koalabeertje, slapend in een uitgeholde boom. Heel bijzonder is de Australische pelikaan, de grootste in zijn soort met een spanwijdte van 1.80 meter. In de zak onder hun snavel kunnen ze 12 tot 13 liter water bewaren en als ze jongen moeten voeren verorberen ze 15 kilo vis per dag. Helaas is er recentelijk 80 procent van het eiland verloren gegaan door de branden.
Tijdens de tocht langs de Limestone Coast waren er prachtige rotsformaties en druipsteen grotten te zien. De Umpherston Sinkhole is een apart natuurverschijnsel. Kalksteen is een zachte steensoort en gevoelig voor weersinvloeden. In dit gebied zijn veel ondergrondse rivieren en meertjes. Door erosie komt er een spleet in de kalksteen en daar siepelt water in. Zo langzamerhand brokkelt de kalksteen steeds verder af en houdt de bovenste steenlaag het niet meer en alles stort in één keer naar beneden. In dit geval 30 meter en zo ontstond een cilindervormig gat. Een rustend boer, Jack Humberton heeft er een schitterende tuin van gemaakt.
De Great Ocean Road is een spectaculaire, bochtige kustweg, aangelegd tussen 1918-1932 door Veteranen van de W.O.1 en het monument de Memorial Arch is een gedenkteken voor alle Australiërs die op de Europese slagvelden zijn gesneuveld en ook voor de arbeiders die deze weg hebben aangelegd.
De beroemdste rots is de rood-oranje Ayers Rock, gelegen in het Uluru Kate Tjuka park, in het hart van Australië. Deze monoliet is gigantisch groot en een heilige berg voor de Aboriginals. Sinds kort mag deze berg daarom niet meer worden beklommen. Kings Canyon is eveneens indrukwekkend. Een diepe kloof van 300m is ontstaan door verschuivingen van stukken aardkorst en wordt omsloten door machtige bergketens. Een adembenemend slot van een schitterende reis. Het enthousiasme van broer en zus was aanstekelijk en we hebben genoten van al het moois dat we hebben gezien en gehoord. Een fijne avond.
kerstavond 2019
Vrouwen van Nu, afd. Usquert
Een Zweedse Kerst, een geweldige power point presentatie, gegeven door mevr. Jessica Wassenaar.
Zweden is een modern land maar de viering van het Kerstfeest en alles wat daar bij komt kijken is ronduit erg traditioneel. De eeuwenoude gebruiken worden nog steeds in ere gehouden. Zo begint men half nov. al met kerstmarkten. In Oslo wordt er jaarlijks een kerstmarkt gehouden in de tuin van het koninklijk paleis waar de koninklijke familie rustig tussen het publiek gezellig rondneust, op zoek naar leuke kerstversieringen. De kerstverlichting is in het hele land uitbundig, we zagen er prachtige beelden van. Overal staat een stok met een bundel stro er bovenop als voer voor de vogels.
Zodra de Adventstijd begint gaan de gordijnen en schilderijen naar de zolder en wordt alles versierd met kerstspullen, klaar voor de reeks belangrijke data. Op 9 dec. St. Anna dag moet de stokvis drogen, 13 dec. is de dag van St. Lucia. Het feest van het licht. Die dag wordt er heel veel gezongen en meisjes, in witte jurken met een groene krans op het hoofd en een grote brandende kaars vormen processies. Lucia zelf draagt een krans met brandende kaarsen op haar hoofd. Op 21/22 dec. viert men de winterzonnewende, de dag dat de zon niet op komt. Het ontbijt bestaat uit saffraanbroodjes. Op 23 dec. de Doppardag zetten ze de kerstboom in huis samen met de kerststal. Dit is de dag van bezinning en staat men stil bij de honger van de wereld. De kerstdagen worden in familiekring gevierd en bezoek is niet welkom. Kerstavond begint daar ’s middags om 3 uur, dan is het al pikkedonker. Heel Zweden zit op de bank om te genieten van de Kersteditie van Donald Duck. Daarna worden de cadeaus bij de voordeur afgeleverd en bij de achterdeur zet men een kommetje rijstepap voor de kabouters. Dan komt het uitgebreide kerstdiner en op de eerste Kerstdag gaat men naar de kerk. De tweede Kerstdag gaat men winkelen en ruilt men de cadeaus. Op 13 jan. Vieren ze St. Knutsdag en wordt al het snoep uit de kerstboom gehaald en opgegeten, de kerstboom gaat de deur uit en alle kerstversiering gaat naar de zolder. De schilderijen worden weer opgehangen en de gordijnen kunnen ’s avonds weer dicht getrokken worden.
Het was een prachtige avond en Jessica werd met een daverend applaus bedankt.
Bijeenkomst 19 november 2019
TO SEE YOURSELF, TO BE YOURSELF.
Mevrouw Julia Woltjer gaf een lezing over kleur-, stijl- en glansanalyse. Kort gezegd; welke kleuren je staan, welk model bij je figuur past en hoe je kleding kunt combineren. De kleding heeft vele functies; bijv. bescherming tegen hitte, kou en regen. Beroepskleding bijv. van de ‘asbestopruimers’, bouwvakkers en vissers is wel praktisch maar verre van elegant. Hierbij komen we meteen bij de conformerende kleding, dan hoor je bij een bepaalde groep, zoals legeruniformen of de outfit van de politie. Deze kleding wordt van bovenaf verplicht gesteld. De sociale status laat zich ook gelden, hoe hoger de status, hoe duurder de kleding.
Ook de persoonlijkheid speelt een rol, je laat zien wie je bent. Zakenlui dragen gewoonlijk een strak gesneden pak met stropdas, waarbij de das het meest persoonlijke element is. De accessoires spelen een belangrijke rol in de kleding.
Hierbij komt de glansanalyse ter sprake. De glans van de sieraden zoals goud, zilver, diamanten, metaal en parels geven de kleding cachet, ze voegen iets toe aan het geheel. Om dit te verduidelijken gaf Julia ons deze tekst mee: Accessoires zijn als kruiden in de keuken, je hebt er maar heel weinig van nodig want hun invloed op de smaak is groot, gebruik ze dus met mate. Zo is het ook met accessoires, overdaad schaadt. De paspop werd steeds opnieuw aangekleed zodat we de resultaten met eigen ogen konden zien. Het was een informatieve en gezellige avond en mevrouw werd met een daverend applaus bedankt.
Bijeenkomst 15 oktober 2019
KERKHOVEN EN BEGRAAFPLAATSEN.
Kerkhoven en begraafplaatsen, wat is er veel te zien, zo liet ALBERT ERIC DE WINTER ons zien. Hij is werkzaam bij Het Groninger Landschapsbeheer en weet alles van dodenakkers.
Een kerkhof ligt altijd naast of om de kerk. Vanaf 1830 mocht dat niet meer. Om gezondheidsredenen moest men buiten de bebouwde kom begraven worden en zo ontstonden de begraafplaatsen. Zo’n 190 jaar later zijn de dorpen zo uitgebreid dat de begraafplaatsen vaak weer binnen de bebouwde kom liggen. De kerkdichtheid in Groningen en Friesland is hoog, dat komt omdat de grond hier erg vruchtbaar is. Vanaf 1200 was dit gebied dicht bevolkt en men woonde op wierden en terpen. Eind 1800, begin 1900 werden deze afgegraven vanwege de vruchtbare grond maar de kerken liet men staan.
Veel begraafplaatsen zijn aangelegd als mooie, rustige parken met veel bomen, heesters en planten. De treurwilg en de treurbeuk verbeelden de “tranenstroom”, de taxusbomen werden uit een praktische overweging geplant, ze zijn giftig, zodat het vee er niet kon grazen. Op de grafstenen zie je ook vaak dezelfde symboliek om het afgebroken leven te verbeelden; een geknakte roos, een vlinder, een tijdloper, een afgebroken zuil, een vleermuis als teken van de dood, enz. We kregen aparte grafopschriften te zien en te horen, van een macaber gedichtje tot een hele levensbeschrijving.
Het project KERKEN IN HET GROEN is in volle gang. Hierbij werkt het Groninger Landschapsbeheer samen met de Stichting Oude Groninger Kerken. Het opknappen van kerkhoven en begraafplaatsen is veelzijdig. Oude kapotte en omgevallen grafstenen worden op een vakkundige manier gerepareerd. De zerken gaan kapot omdat de fundamenten verzakken of afbreken. De houten zerken zijn verrot op de overgang van hout naar de grond en krijgen een nieuw onderstuk, de onleesbare letters worden weer zwart gemaakt, ook de ruimte om de graven wordt weer opgeknapt. Nieuw is ook de Kerkterreinwacht, deze inspecteert regelmatig de begraafplaatsen.
Verder kregen we nog een uitgebreid overzicht van de fauna op de begraafplaatsen, zelfs met een nachtcamera waren opnames van dieren gemaakt. Wij hebben zoveel gezien en gehoord, zodat we in het vervolg met andere ogen naar kerkhoven en begraafplaatsen kijken. Voor deze interessante en informatieve avond kreeg de heer De Winter een daverend applaus.
------
september 2019
IK BEN VAN ROTTUM.
Op de eerste avond van het nieuwe seizoen vertelde Wiepke Toxopeus over het eiland Rottum waar ze haar jeugd heeft doorgebracht. Ze is daar niet geboren maar in Delfzijl, vanwege de voorzieningen. Ze vond het daar heerlijk en vertelde prachtige verhalen over haar jeugd.
In 1350 was het eiland Rottumeroog veel groter, ingesloten tussen Schiermonnikoog en Borkum. Vanaf die tijd “wandelde” het eiland van het westen naar het oosten. Aan de westkant sloegen de duinen weg en aan de oostkant vormden zich weer nieuwe duinen. De Rottumerplaat “wandelt” eveneens naar het oosten en komt steeds dichter bij Rottumeroog te liggen. Tegenwoordig spreekt men dan ook over de beide Rottums.
In de oorlog moest het gezin het eiland verlaten omdat de Duitsers daar zaten. Na de oorlog vonden ze een ravage op het eiland, alles was kapot en vernield. Het gezin moest weer opnieuw beginnen.
Vanaf 1908 toen opa Toxopeus daar kwam wonen, zijn er 4 boerderijen en huizen gebouwd. Zodra ze door afkalving in de Waddenzee dreigden te glijden werd er een nieuw huis gebouwd, zo’n 800 m. verder, op de verste oostelijke punt van Rottum. Het laatste huis is in 1999 afgebroken omdat het echt op de rand stond van het duin. Nu is het eiland onbewoond en kun je het alleen bezoeken o.l.v. Staatsbosbeheer, die in 1956 het beheer overnam.
Het rijksmonument De Kaap is de bezienswaardigheid van Rottum, ooit door vrijwilligers opgeknapt. In 2006 is De Kaap verplaatst en nu moet het binnenkort weer omdat hij bijna op het strand staat. Het zand wordt dan onder het fundament weggespoeld, nou ja, dan gaat hij ondersteboven.
Wiepkes vader had een drukke baan. Een kleine bloemlezing; Het eiland in stand houden, ambtenaar bij Rijkswaterstaat, kustwacht, strandvonder, weerman, vertegenwoordiger van de K.N.R.M., verzekeringsagent, vogelteller, rondleider, schipper, klusjesman en de enige boer op het eiland.
We zagen prachtige foto’s van vroeger en nu. Wiepke is een begenadigd vertelster en we hebben meer dan genoten. Ze besloot deze geweldige avond met een zelf gemaakt gedichtje.
Het meeuwenconcert in de vroege morgen
Is op elk eiland gelijk
Maar nu ik wakker word
en kijk
Zie ik een stukje kindertijd
Het huis was mijn thuis
Dat duin mijn speeltuin
Het strand mijn sprookjesland